Mặc dù đã phát triển được vắc-xin thương mại để phòng chống bệnh Dịch tả lợn châu Phi (DTLCP), các chuyên gia nhận định rằng chỉ riêng vắc-xin là chưa đủ. Một chương trình hành động tổng thể, mang tính khu vực, cần được triển khai với sự tham gia tích cực của các bên liên quan. Cùng Đức Minh tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây!
Thách thức lớn đối với ngành chăn nuôi lợn Việt Nam
Phát biểu tại Hội thảo quốc tế về bệnh DTLCP khu vực Đông Nam Á, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, ngành chăn nuôi lợn Việt Nam hiện có quy mô hơn 30 triệu con, xếp thứ 6 thế giới. Thịt lợn là nguồn thực phẩm chính trong bữa ăn hàng ngày của người Việt. Tuy nhiên, dịch bệnh nguy hiểm như DTLCP vẫn đang đặt ra những thách thức lớn cho ngành.
Kể từ khi DTLCP bùng phát tại Việt Nam từ tháng 2/2019, hơn 6 triệu con lợn đã phải tiêu hủy. Riêng trong năm 2024, cả nước ghi nhận 1.538 ổ dịch tại 48 tỉnh, thành, dẫn đến việc tiêu hủy gần 90.000 con lợn.
Để ứng phó, Bộ NN-PTNT đã ban hành Kế hoạch quốc gia phòng chống DTLCP giai đoạn 2020-2025 và đang xây dựng Nghị định hỗ trợ phòng chống dịch bệnh động vật, trong đó tập trung vào DTLCP. Việt Nam cũng đạt được bước tiến quan trọng khi sản xuất thành công hai loại vắc-xin thương mại, không chỉ được sử dụng trong nước mà còn xuất khẩu.
Hướng đến chiến lược khu vực
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến kỳ vọng hội thảo là cơ hội để các đại biểu chia sẻ tình hình bệnh DTLCP trên thế giới và Đông Nam Á, thảo luận về các biện pháp phòng chống hiệu quả và xây dựng khung chiến lược chung cho khu vực. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thống nhất các chỉ tiêu giám sát, đánh giá kết quả để đảm bảo hiệu quả dài hạn.
Tại hội thảo, đại diện các quốc gia Đông Nam Á chia sẻ nhiều bài học thực tiễn. Trong khi Lào không ghi nhận ổ dịch mới trong hai năm qua, Philippines lại bùng phát mạnh vào quý III/2024 với hơn 2.600 ổ dịch. Theo chuyên gia từ Tổ chức Thú y Thế giới (WOAH), sự khác biệt này xuất phát từ việc thiếu nhất quán trong chính sách kiểm soát dịch bệnh, cùng với hệ thống truy xuất nguồn gốc chưa hoàn thiện.
Các giải pháp ứng phó
Chuyên gia WOAH, ông Karma Rinzin, đề xuất cần thúc đẩy chăn nuôi quy mô trang trại để nâng cao mức độ an toàn sinh học, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc tiếp cận hỗ trợ quốc tế. Trong khi đó, ông Ronello Abila từ WOAH khu vực Đông Nam Á đánh giá cao vắc-xin của Việt Nam, đề nghị các quốc gia trong khu vực tăng cường thu thập dữ liệu và tổ chức hội thảo đánh giá tính an toàn và hiệu quả của vắc-xin.
Học hỏi từ mô hình giám sát của Thái Lan
Thái Lan triển khai hệ thống giám sát trực tuyến E-Smart từ năm 2013, tích hợp thông tin về sức khỏe động vật và hỗ trợ phản hồi từ chuyên gia. Nhờ đó, quốc gia này giám sát hiệu quả các bệnh nguy hiểm như DTLCP, lở mồm long móng, và bò điên. Bên cạnh đó, Thái Lan áp dụng biện pháp kiểm soát trong bán kính 1km khi phát hiện dịch, đảm bảo phát hiện sớm và ngăn chặn lây lan.
Những nỗ lực này cho thấy cam kết mạnh mẽ của Thái Lan trong bảo vệ sức khỏe động vật và duy trì nền nông nghiệp bền vững. Đây là mô hình mà các quốc gia Đông Nam Á có thể tham khảo để xây dựng chiến lược phòng chống dịch hiệu quả hơn, giảm thiểu rủi ro và bảo vệ an ninh sinh học khu vực.